Czy w trakcie procesu rozwodowego strony mogą zmieniać swoje stanowisko? Czy raz złożona deklaracja w pozwie bądź odpowiedzi na pozew wiąże stronę do samego końca postępowania?
W tym wpisie wyjaśnię kwestię możliwości zmiany swoich żądań w procesie o rozwód.
Bardzo często zdarza się tak, że strony postępowań o rozwód myślą, że ich stanowiska złożone w pierwszych pismach procesowych są ostatecznymi i nigdy nie da się ich zmienić. To nieprawda. W sprawach rozwodowych strona ma prawo do zmiany swojego stanowiska nawet na etapie II instancji. Gdyby tak się zdarzyło, Sąd II instancji zapewne uchyliłby wyrok Sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.
Jeśli zatem przykładowo powód rozpoczął proces dość ofensywnie, domagając się rozwodu z wyłącznej winy pozwanej, to wcale nie oznacza, że tak będzie już do końca. Powód w każdej chwili może złagodzić swoje stanowisko i zdecydować się na rozwód bez orzekania o winie – jeśli oczywiście druga strona również byłaby gotowa złożyć taki wniosek.
Oczywiście możliwa jest także sytuacja odwrotna, kiedy w toku procesu dochodzi do zaostrzenia stanowisk. Początek postępowania wskazywał na rozwód bez orzekania o winie, ale strony znacząco poróżniły się przy ustaleniach innych kwestii np. mieszkania, władzy rodzicielskiej czy kontaktów z dzieckiem. Te punkty zapalne mogą niekiedy doprowadzić do zmiany stanowiska stron i chęci wykazania, że to jednak drugi małżonek ponosi wyłączną winę za rozkład pożycia.
Zmiana stanowiska w rozwodzie na etapie II instancji
Może się również zdarzyć sytuacja, że strony dojdą do porozumienia od razu, szybko zdecydują się na rozwód bez orzekania o winie, a Sąd I instancji wyda taki wyrok. Jeśli jednak w apelacji jedna ze stron uzna, że po dłuższym przemyśleniu nie godzi się na taki kompromis, to wówczas całe postępowanie w przedmiocie winy może toczyć się od nowa (w zależności od tego na jakim etapie Sąd I instancji zaniechał rozważań w przedmiocie winy za rozkład pożycia).
Stanowiska stron są często zdeterminowane przez przebieg postępowania. Jeśli w toku sprawy pojawią się nowe istotne fakty, to tym większe prawdopodobieństwo, że może dojść do zmiany stanowisk. Jeśli natomiast proces ma przebieg stabilny i przewidywalny, to strony raczej do końca obstają przy swoim. Niekiedy pewną zachętą dla stron zmęczonych długim procesem jest perspektywa jego szybszego zakończenia, a to przejawia się w złożeniu wniosków o rozwód bez orzekania o winie.
Nie da się jednak nigdy przewidzieć jakie będzie końcowe stanowisko stron, bo wpływa na to zbyt wiele okoliczności. Najistotniejsze jest jednak to, aby strona miała wiedzę i świadomość, że aż do prawomocnego wyroku w sprawie rozwodowej może zmienić swoje żądanie.
W kolejnym wpisie odpowiem natomiast na pytanie czy w sprawie rozwodowej możliwe jest cofnięcie pozwu.