Stosowanie przemocy fizycznej przez jednego z małżonków może być uznane za winę w rozkładzie pożycia małżeńskiego. Samo to stwierdzenie jest raczej oczywiste i nie ma sensu specjalnie go rozwijać. W tym wpisie skoncentruje się natomiast na kwestii dowodów na tę okoliczność w procesie o rozwód.
Jak zatem wykazać przed Sądem, że małżonek stosował przemoc? Jakie dowody mogą okazać się przydatne?
Bardzo często jest tak, że do stosowania przemocy w rodzinie dochodzi przy „zamkniętych drzwiach”. W czterech ścianach pozostają wówczas jedynie małżonkowie oraz ewentualnie ich małoletnie dzieci, które z mocy prawa nie będą mogły złożyć zeznań w charakterze świadków w sprawie rozwodowej. Co więc zrobić, aby nie narazić się na zarzut braku udowodnienia swoich twierdzeń?
Co zrobić, gdy małżonek stosuje przemoc?
Pierwszy sposób wydaje się być najbardziej oczywisty. Należy wezwać Policję każdorazowo gdy drugi małżonek stosuje przemoc. Wiem, że być może brzmi to banalnie, ale nie powinno się tego bagatelizować. Uwierz mi, że jeśli nie zgłosisz sprawy do żadnego organu państwowego, to druga strona na pewno wykorzysta tę okoliczność w trakcie procesu. Brak jakiegokolwiek zgłoszenia dotyczącego stosowania przemocy przez drugiego małżonka, obniża wiarygodność Twoich twierdzeń.
Jeśli natomiast Policja otrzyma Twoje zgłoszenie, to po pierwsze – masz już konkretny dowód na to, że sprawa rozwodowa nie jest pierwszym momentem, kiedy informujesz organy państwowe o stosowaniu przemocy przez współmałżonka. A po drugie – zostanie prawdopodobnie wdrożona procedura tzw. „Niebieskiej Karty”. Dzięki temu Policja będzie miała na uwadze, że w Twojej rodzinie może dochodzić do stosowania przemocy, co powoduje zawsze większą czujność organów ścigania i zainteresowanie kwestią bezpieczeństwa członków rodziny.
Rozumiem jednak, że zdarzają się czasem sytuacje, że ofiary przemocy domowej są tak mocno zastraszane, że boją się nawet wzywać do domu Policję. Co wtedy? Należy zrobić wszystko, aby samodzielnie udokumentować fakt stosowania przemocy przez współmałżonka. Warto więc wybrać się do lekarza w celu uzyskania dokumentacji medycznej stwierdzającej powstałe obrażenia. Karta informacyjna bądź zaświadczenie od lekarza to zawsze również mocny dowód w sprawie.
Jeśli nie udało Ci się umówić na wizytę do lekarza, to samodzielnie zrób sobie zdjęcie swoich obrażeń na ciele. Dzisiaj aparat fotograficzny w telefonie komórkowym ma już chyba każdy, więc z tym nie powinno być większego problemu. Oczywiście najlepiej byłoby gdyby Twoje zdjęcia uzupełniały dokumentację medyczną, bo wówczas moc dowodowa byłaby jeszcze większa.
Jak udowodnić przemoc w rodzinie?
Wiem, że przemoc w rodzinie to delikatny i niekiedy krępujący temat, ale mimo wszystko warto zastanowić się czy nie opowiedzieć o swoich przykrych doświadczeniach jednej lub dwóm najbliższym osobom. Te osoby mogłyby być następnie świadkami w sprawie. Oczywiście czerpaliby oni swoją wiedzę bezpośrednio od Ciebie (co mogłoby obniżać nieco ich wiarygodność), ale w praktyce przesłuchuje się przed Sądem także i takich świadków.
Jeśli bowiem zeznania tych świadków są spójne z innymi dowodami, to można jak najbardziej uznać je za wiarygodne. Wtedy stanowią one kolejną dodatkową poszlakę potwierdzającą Twoje twierdzenia. Ponadto, jeśli chodzi o sam fakt obrażeń cielesnych to takie osoby mogą być przecież świadkami naocznymi, którzy sami bezpośrednio zaobserwowali widoczne obrażenia na Twoim ciele. W tym przypadku źródłem wiedzy jest więc ich własna obserwacja a nie Twoja relacja, więc te zeznania będą miały jeszcze większą wartość.
Oprócz osób najbliższych świadkami w sprawach dotyczących przemocy w rodzinie mogą być policjanci dokonujący interwencji, dzielnicowi, kuratorzy czy nawet sąsiedzi, jeśli dochodziły ich informacje o awanturach w Twoim domu. Niekiedy zdarza się, że to właśnie sąsiedzi mają największą wiedzę w sprawie z uwagi na cienkie ściany dzielące mieszkania w budynkach.
Na koniec, wspomnę jeszcze o ośrodkach pomocy społecznej czy placówkach interwencji kryzysowej, do których również można się udać z prośbą o pomoc. Takie wizyty również mają swoją wartość dowodową, bo potwierdzają, że problem w rodzinie był już wcześniej sygnalizowany. Oczywiście pracownicy takich ośrodków również mogą być świadkami w sprawie.
Co jest jednak najistotniejsze? Jeśli jesteś ofiarą przemocy domowej, to nie możesz zachowywać się biernie! Moje porady dotyczą sprawy o rozwód bądź innych zbliżonych postępowań sądowych, ale tak naprawdę chodzi przecież o Twoje życie. Nie pozwól by ktoś Cie zastraszał i stosował wobec Ciebie przemoc. Powiedz więc stanowcze „Nie!”, a przy tym zabezpiecz się odpowiednio, aby móc potwierdzić swoje twierdzenia na drodze prawnej.