Czy jest możliwe, że Sąd w postępowaniu o rozwód orzeknie w wyroku eksmisję jednego z małżonków? W jakich przypadkach może się tak stać?
W dzisiejszym wpisie poruszę temat eksmisji w postępowaniu rozwodowym.
Zacznę od tego, że nakaz eksmisji jest fakultatywnym elementem wyroku rozwodowego. A zatem kwestia eksmisji może być poruszona w sprawie rozwodowej na żądanie jednego z małżonków, ale oczywiście wcale tak być nie musi. Ponadto, sprawę o eksmisję można też prowadzić w ramach innego postępowania sądowego (cywilnego lub karnego), a niekoniecznie wraz z rozwodem. Ja natomiast w tym wpisie skupię się na eksmisji związanej właśnie z rozwodem, to jest opisanej w art. 58 § 2 KRiO.
Kiedy możliwa eksmisja małżonka?
Na podstawie wyżej wymienionego przepisu Sąd może w wyroku rozwodowym nakazać eksmisję jednego z małżonków na żądanie drugiego. Kiedy jest to możliwe? Gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie drugiemu. Taka sytuacja może mieć miejsce, kiedy w mieszkaniu dochodzi do przemocy domowej, awantur, nadużywania alkoholu itd. Sąd zwraca również uwagę w takich sytuacjach na dobro małoletnich dzieci, jeśli mieszkają one w tym miejscu.
Oczywiście ciężar dowodu w wykazaniu, że dochodzi do rażąco nagannego zachowania obciąża stronę żądającą eksmisji. Należy więc na tę okoliczność powołać stosowne dowody jak. np.: dokumentację z Policji (np. protokoły czy notatki z interwencji), zaświadczenia z izby wytrzeźwień, zaświadczenia o leczeniu odwykowym czy zeznania świadków (sąsiadów bądź członków rodziny lub przyjaciół, którzy mogą coś powiedzieć na temat atmosfery panującej w mieszkaniu).
Dla Sądu istotna będzie również kwestia prawa własności do zajmowanego przez małżonków mieszkania czy też domu. Jeśli bowiem osoba, która miałaby zostać eksmitowana, jest wyłącznym właścicielem mieszkania lub domu (majątek osobisty), to wówczas eksmisja nie będzie możliwa. Jeśli natomiast mieszkanie lub dom jest wspólne bądź też należy wyłącznie do małżonka żądającego eksmisji, to wówczas co do zasady eksmisja będzie możliwa – jeśli przy tym zostałyby wykazane pozostałe przesłanki.
Rażąco naganne zachowanie małżonka
Ważne jest również to, że naganne zachowanie małżonka musi mieć charakter „rażący”. Nie wystarczy więc prawdopodobnie wykazanie, że w domu kiedyś doszło do pojedynczej awantury. Oczywiście wszystko zależy od okoliczności indywidualnej sprawy (np. poziomu intensywności kłótni i jej skutku), niemniej jednak przeważnie, aby przyjąć „rażący” charakter należy wykazać, iż negatywne zachowania miały charakter powtarzalny i wynikały ze złej woli małżonka, który ma zostać eksmitowany.
Na koniec zaznaczę jeszcze, że żądanie eksmisji powinno zostać w sposób wyraźny wyartykułowane przez wnioskującego w postępowaniu. Sąd musi mieć pewność, że doszło do stanowczego żądania, a nie jedynie niezobowiązujących rozważań strony w tym zakresie. Dlatego takie żądanie najczęściej znajduje się już w pozwie bądź odpowiedzi na pozew.