Czy Sąd orzeka alimenty na rzecz małżonka raz na zawsze? Czy można jakoś zmienić prawomocny wyrok Sądu w tym zakresie?
Dziś odpowiem na te pytania.
Drogą do zmiany orzeczenia w zakresie alimentów jest pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego (np. byłego małżonka). Możliwy jest też pozew o obniżenie alimentów, jeśli chcesz jedynie częściowo zmniejszyć swoje świadczenie. W obu sytuacjach musisz jednak wykazać, iż od czasu ostatniego rozstrzygnięcia Sądu w tej sprawie doszło do istotnej zmiany okoliczności.
Jak uchylić alimenty na małżonka?
Co zatem powinno się zmienić? Przede wszystkim, jeśli chodzi o alimenty między byłymi małżonkami należałoby wykazać, że drugi małżonek nie znajduje się już w stanie niedostatku, a zatem upadła przesłanka zasądzenia alimentów na jego rzecz. Być może taki małżonek znalazł lepiej płatną pracę albo poprawił się jego stan zdrowia lub zwiększyły się jego możliwości zarobkowe. Nie da się także wykluczyć, że poznał nowego dobrze usytuowanego partnera.
Jeśli nowy związek byłego małżonka ma charakter nieformalny (nie doszło do zawarcia nowego małżeństwa), to wówczas co do zasady obowiązek alimentacyjny byłego małżonka dalej wyprzedza świadczenia ze strony innych osób (w tym nowego partnera). A zatem od strony formalnej nic się nie zmienia, ale z całą pewnością możesz spróbować powołać się na zasady współżycia społecznego i wskazywać np. że dzięki nowemu związkowi poziom życia drugiego małżonka znacząco się poprawił.
Jeśli natomiast nowy związek byłego małżonka został sformalizowany, czyli doszło do zawarcia małżeństwa z nowym partnerem, to sytuacja jest zupełnie inna. Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje bowiem, że obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. A zatem w takiej sytuacji obowiązek alimentacyjny byłego małżonka zostanie uchylony w całości, bez względu na inne okoliczności.
Uchylenie alimentów a upływ czasu od rozwodu
W tym miejscu warto również zwrócić uwagę, że jeśli doszło do orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie, to wówczas zasadą jest, że obowiązek alimentacyjny między małżonkami wygasa z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu. Tylko zupełnie wyjątkowe okoliczności mogą sprawić, że Sąd na wniosek uprawnionego do alimentów przedłuży wymieniony pięcioletni termin. Takie przedłużenie może nastąpić na czas nieokreślony, ale powinno być poparte bardzo mocnymi dowodami przedłożonymi w nowym postępowaniu sądowym dotyczącym tej kwestii.
Zaznaczę jeszcze, że jeśli rozwód był orzeczony z winy obu stron, to wówczas wspomniany wyżej pięcioletni termin nie ma zastosowania. A zatem jeśli chcesz w takiej sytuacji uzyskać uchylenie lub zmianę orzeczenia w zakresie obowiązku alimentacyjnego, to musisz wykazać istotną zmianę okoliczności faktycznych. Przy czym jeszcze raz podkreślę, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwości finansowe stron oraz ich stan zdrowia.
Podsumowując, uchylenie obowiązku alimentacyjnego bądź obniżenie alimentów na rzecz byłego małżonka jest więc możliwe. Wymaga to jednak dobrze przeprowadzonego postępowania poprzez konkretne wykazanie przed Sądem, że sytuacja stron rzeczywiście zmieniła się od czasu wydania ostatniego orzeczenia w tym zakresie.