Wydatek na własnego konia dla dziecka na kwotę 20 tysięcy złotych jako potrzeba w sprawie alimentacyjnej? Praktyka sądowa zna już i takie przypadki… Wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego i możliwości zarobkowych zobowiązanego. Na jakim poziomie należy ustalić usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka, wnosząc pozew o alimenty? Co można uznać za potrzebę „usprawiedliwioną”, a co już nie? W tym wpisie postaram się odpowiedzieć na powyższe pytania, opowiadając przy tym prawdziwą historię dziecka, którego pasją była jazda konna.
Zacznę od tego, że niestety nie ma tutaj jednej idealnej odpowiedzi na każdą sprawę alimentacyjną. Dlaczego? Bo coś, co w jednej sprawie może być uznane za usprawiedliwioną potrzebę dziecka, w innej może być już przez Sąd zakwestionowane.
Już tłumaczę z czego to wynika. W orzecznictwie sądowym już dawno temu ukształtowała się linia, że poziom życia dziecka powinien odpowiadać poziomowi życia rodziców. Dziecko ma prawo do życia na podobnej stopie życiowej jak rodzice. To jest punkt wyjścia, który sprawia, że orzeczenia alimentacyjne względem dzieci w tym samym wieku mogą być kompletnie różne.
Alimenty a uzasadnione potrzeby dziecka
Przejdę teraz do przykładów, aby można było lepiej zrozumieć to zagadnienie.
Załóżmy, że mamy rodzinę, w której matka i ojciec zarabiają minimalną pensję krajową. Oczywiste jest, że w takim przypadku potrzeby dziecka będziemy rozpatrywać na poziomie pewnego minimum egzystencji. Za usprawiedliwione uznamy więc przede wszystkim takie potrzeby jak: wyżywienie, odzież, obuwie, opłaty za mieszkanie (w proporcji do ilości osób zamieszkujących), ewentualnie opiekę medyczną (lekarstwa).
W przypadku niskiego poziomu życia rodziców uzasadnione potrzeby dziecka nie przekroczą najczęściej kwoty kilkuset złotych miesięcznie.
Jeśli jednak sytuacja rodziców jest lepsza, to należałoby już zwrócić uwagę także na rozwój dziecka – jego hobby i pasję, zajęcia dodatkowe, środki na rozrywkę i kulturę. Uzasadnione potrzeby dziecka rosną więc wraz ze wzrostem poziomu życia rodziców.
Jako przeciwwagę dla pierwszego przykładu, opowiem tutaj prawdziwą historię pewnej zamożnej rodziny.
Ojciec dziecka zarabiał ok. 10 tysięcy złotych miesięcznie, a matka ok. 5 tysięcy złotych miesięcznie. Dziecko po rozwodzie rodziców zamieszkało wraz z matką i z tego względu to jej przysługiwały alimenty na córkę. Pasją córki było jeździectwo konne. W czasie trwania małżeństwa rodzina przeznaczała na to hobby ok. 1 500 złotych miesięcznie. Z czasem pasja córki zaczynała przeradzać się w coś więcej niż tylko amatorską jazdę.
Matka dziecka wnosząc o zasądzenie alimentów, wspomniała o tym, że nastoletnia córka zawsze pragnęła mieć własnego konia, a jest to wydatek rzędu 20 tysięcy złotych. Ponadto, jeździectwo w dalszym ciągu generuje duże wydatki, a w dodatku córka niedawno uległa wypadkowi w trakcie treningu i musi być poddana prywatnej rehabilitacji, aby wrócić do pełni zdrowia i formy. Dodatkowo, małoletnia jeździ na nartach i chodzi na prywatne lekcje muzyki, co także generuje określone wydatki.
Sąd Rejonowy uznał, że uzasadnione wydatki na dziecko kształtują się na poziomie 4 tysięcy złotych miesięcznie. W związku z powyższym, tytułem alimentów zasądzono od ojca dziecka kwotę 2 tysięcy złotych miesięcznie. Ojciec dziecka wniósł apelację, ale została ona oddalona.
Sąd Okręgowy rozpatrując apelację, podzielił zdanie Sądu Rejonowego z tym, że uznał, że uzasadnione wydatki na dziecko wynoszą 3 500 złotych miesięcznie, lecz matka dziecka realizuje swój obowiązek alimentacyjny także przez osobiste starania w wychowanie dziecka. Zasądzona kwota tytułem alimentów od ojca była więc tożsama z orzeczeniem Sądu I instancji.
Jak wysokie mogą być alimenty na dziecko?
Na powyższym przykładzie (podkreślam, że autentycznym) dobrze widać, że uzasadnione potrzeby dziecka zależą od konkretnej sytuacji faktycznej. Jeśli dziecko w trakcie trwania małżeństwa rodziców było przyzwyczajone do życia na bardzo wysokim poziomie, to nie ma powodów, aby rozwód miał tę sytuację zmienić. Niekiedy potrzeby, które określilibyśmy mianem „luksusowych”, mogą być więc uznane za potrzeby „usprawiedliwione”.
Pamiętaj więc, aby ustalając wysokość uzasadnionych potrzeb dziecka mieć na uwadze stopę życiową rodziców i dotychczasowe przyzwyczajenia dziecka. Oczywiście istotne znaczenie mają też wiek dziecka i jego indywidualne zdolności. Wszystkie te czynniki w odniesieniu do możliwości zarobkowych zobowiązanego będą miały wpływ na ostateczną wysokość alimentów.