Dzisiaj moje przemyślenia na temat szybkości procesu o rozwód. Często klienci pytają mnie – jak długo trzeba będzie czekać na zakończenie sprawy rozwodowej? Ile trwa rozwód? Oczywiście każdy chciałby, aby jego sprawa skończyła się jak najszybciej. Nie zawsze jest to możliwe, ale są przypadki, kiedy rozwód można przeprowadzić naprawdę bardzo sprawnie. I to nawet w sytuacji, gdy małżonkowie mają wspólne małoletnie dziecko. Podam dziś konkretny przykład z praktyki z dokładnymi terminami wniesienia i zakończenia sprawy.
Małżonkowie byli zgodni co do kwestii winy za rozkład pożycia. Jedno z małżonków wzięło winę na siebie, a zatem nie był to rozwód bez orzekania o winie. Choć trzeba przyznać, że procedura wyglądała niemal identycznie jak w przypadku rozwodu bez orzekania o winie z uwagi na to, że Sąd nie musiał prowadzić całego postępowania dowodowego z ustalaniem winy za rozkład pożycia.
A zatem mamy już punkt wyjścia – jeśli rozwód ma być „szybki”, to strony muszą albo złożyć wnioski o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie albo być zgodne co do tego, która ze stron ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego.
Jak przyspieszyć rozwód?
Druga kwestia to dzieci. W moim przykładzie strony miały jedno kilkuletnie dziecko. Początkowo w grę wchodziły różne scenariusze, ale po wzajemnych konsultacjach z udziałem profesjonalnych pełnomocników udało się wypracować kompromis. Strony zgodziły się, że najlepsza dla dziecka będzie opieka naprzemienna obojga rodziców.
Następnie przygotowałem rodzicielski plan wychowawczy, który został ostatecznie podpisany przez obojga małżonków i złożony w Sądzie, a na późniejszym etapie także przez niego zaakceptowany. Przypomnę, że sporządzenie pisemnego planu wychowawczego jest formalnym wymogiem ustanowienia przez Sąd opieki naprzemiennej.
Małżonkowie po rozwodzie nie planowali mieszkać już razem, więc nie było potrzeby uzgadniania dalszego sposobu korzystania z mieszkania. Jeśli chodzi o kontakty z dzieckiem i alimenty, to te kwestie zostały omówione w rodzicielskim planie wychowawczym, zgodnie z ustaleniami stron.
Kontakty z dzieckiem miały być swobodne, w żaden sposób nieregulowane, ponieważ rodzice zapewniali, że nie będą stwarzać sobie utrudnień w tym zakresie. Co do alimentów to przyjęto najczęściej stosowane rozwiązanie przy opiece naprzemiennej, to znaczy, że każde z rodziców ponosi koszty utrzymania dziecka w okresie, w którym dziecko przebywa u niego. Żadne dodatkowe regulacje „kwotowe” nie były tutaj potrzebne.
Koszty procesu między stronami miały być wzajemnie zniesione. Nikt zatem nie miał już nic nikomu zwracać.
Ile trwa „szybki” rozwód?
Taki właśnie pozew o rozwód złożyłem na dzienniku podawczym w dniu 13 kwietnia 2017 roku. Sąd wyznaczył termin rozprawy na dzień 5 lipca 2017r. W między czasie strony odwiedził jeszcze sądowy kurator, który sporządził wywiad na okoliczność w jakich warunkach żyje dziecko i czy jest związane z obojgiem rodziców. Na rozprawie małżonkowie podtrzymali swoje stanowiska i Sąd orzekł rozwód zgodnie z żądaniami pozwu. Strony nie wnosiły apelacji, a więc wyrok uprawomocnił się po upływie 21 dni od jego ogłoszenia, tj. dokładnie w dniu 27 lipca 2017r.
Od tego dnia każde z małżonków było już „wolne” i małżeństwo było definitywnie zakończone. Od momentu złożenia pozwu do Sądu (13.04.2017r.) do dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego (27.07.2017r.) minęło więc dokładnie trzy i pół miesiąca. To naprawdę bardzo dobry czas, biorąc jeszcze pod uwagę fakt, że małżonkowie mają małoletnie dziecko i musieli uzgodnić razem sporo kwestii z tym związanych.
Dla porównania powiem tylko, że niekiedy rozwody z orzekaniem o winie, sporami o dzieci, apelacjami do Sądu II instancji potrafią trwać nawet kilka lat – licząc od daty wniesienia powództwa do daty prawomocności wyroku.
Kiedy jest możliwe szybkie orzeczenie rozwodu?
Co zatem jest potrzebne do „szybkiego” rozwodu?
Po pierwsze, dobra wola obu stron w tym zakresie. Bez tego na pewno ciężko będzie kruszyć sądowe mury. Po drugie, zaangażowany w sprawę profesjonalny pełnomocnik (adwokat lub radca prawny). Pełnomocnik może przekonać drugą stronę do kompromisowego rozwiązania, które będzie korzystne dla obu stron, a często przede wszystkim dla dzieci.
Rola pełnomocnika może być również istotna w skonstruowaniu prawidłowego pozwu o rozwód, spełniającego wszelkie wymogi formalne. Strony występujące przed Sądem samodzielnie (bez pełnomocnika), często wzywane są do uzupełnienia braków formalnych pozwu, ponieważ nie wskazują w nim wszystkich niezbędnych informacji. Sądy niestety nie działają zbyt szybko i takie wezwanie wiąże się przeważnie ze stratą kilku dobrych tygodni już na samym początku procesu. Może to być szczególnie bolesne, bo przecież przy dobrze napisanym pozwie i odrobinie szczęścia w tym samym czasie można byłoby już być po rozwodzie…