Przejdź do treści

Jak ustanowić rozdzielność majątkową?

W jaki sposób można ustanowić rozdzielność majątkową między małżonkami? Czy potrzebna jest do tego zgoda obojga małżonków?

Dzisiaj kilka informacji na temat ustroju rozdzielności majątkowej.

Podstawowym ustrojem majątkowym w małżeństwie jest ustawowa wspólność małżeńska. Ten ustrój zakłada, że małżonkowie prowadzą wspólny budżet domowy, czyli co do zasady ich przychody i wydatki są wspólne. Oczywiście to zagadnienie wymagałoby szczegółowej analizy (z uwagi na istotne wyjątki), jednak w tym wpisie skupię się wyłącznie na kwestii rozdzielności majątkowej.

Rozdzielność majątkowa w drodze umowy

Pierwszym sposobem ustanowienia rozdzielności majątkowej jest umowa notarialna. To jednocześnie sposób najprostszy i najkrótszy. Musi być jednak spełniony jeden podstawowy warunek – zgoda między małżonkami co do kwestii rozdzielności majątkowej. Jeśli takiej zgody nie ma, to małżonek, który chciałby ustanowić rozdzielność majątkową, musi wystąpić z takim wnioskiem do Sądu.

Rozdzielność majątkowa w postępowaniu sądowym

Drugim sposobem ustanowienia rozdzielności majątkowej jest właśnie orzeczenie Sądu. Na podstawie takiego orzeczenia powstaje wówczas ustrój przymusowej rozdzielności majątkowej. Oznacza to, że każdy małżonek prowadzi swoje życie już na „własny rachunek” i nie musi informować drugiego małżonka o swojej sytuacji finansowej.

To co było natomiast do tej pory objęte wspólnością majątkową, będzie podlegało podziałowi w odrębnym postępowaniu o podział majątku małżonków. Do czasu dokonania takiego podziału – rzeczy, które były objęte wspólnością majątkową – w dalszym ciągu pozostają jeszcze wspólne.

Jako, że ustrój rozdzielności ustanowiony przez Sąd ma charakter przymusowy, to zgodnie z przepisami do takiej sytuacji może dojść jedynie z „ważnych powodów”.  Co może być zatem uznane za ważny powód?

Przykładowo może to być: trwonienie majątku wspólnego przez jednego z małżonków wskutek problemów z alkoholem, hazardem czy innym uzależnieniem; brak porozumienia między małżonkami dot. kwestii zarządu majątkiem; brak zaufania i wzajemnego informowania się o zobowiązaniach i sytuacji finansowej; faktyczna separacja małżonków. Oczywiście możliwe są również inne sytuacje skutkujące orzeczeniem o rozdzielności majątkowej. Chodzi tutaj przede wszystkim o zabezpieczenie dobra rodziny.

Sąd ma prawo ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną, jeśli uzna, że zachodzą ku temu ważne powody. Nigdy natomiast nie może tego zrobić notariusz, nawet w przypadku gdyby strony osiągnęły w tej kwestii porozumienie. Umowa obowiązuje bowiem od chwili jej zawarcia albo ewentualnie od późniejszego terminu oznaczonego przez strony w samej umowie.

Różnica między orzeczeniem Sądu o rozdzielności majątkowej a umową w formie aktu notarialnego jest też taka, że orzeczenie Sądu jest skuteczne zawsze i względem wszystkich. Natomiast umowa notarialna odnosi skutek względem osób trzecich tylko wtedy, gdy fakt jej zawarcia był tym osobom wiadomy. Jeśli zatem osoby trzecie o umowie nie wiedziały, przyjmuje się, że między małżonkami w relacji z tymi osobami trzecimi obowiązuje stan ustawowego ustroju małżeńskiego (wspólność ustawowa).

Na marginesie zaznaczę jeszcze, że ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie jego wierzytelności (stwierdzonej tytułem wykonawczym) wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków. Ale o tym napiszę już może kiedyś w odrębnym wpisie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

2024 Kancelaria Adwokacka Maciej Rodacki w Krakowie. Realizacja: Michał Ziółkowski.